NOTA BERDASARKAN PROFORMA 
TOPIK 7 : Frasa Adjektif Bahasa Melayu

KERANGKA TOPIK

1)Binaan Frasa Adjektif : Unsur Pengisi Frasa Adjektif

Frasa adjektif ialah frasa yang terdiri daripada kata adjektif sebagai unsur intinya. Frasa adjektif bertugas sebagai predikat dalam susunan ayat biasa. Dalam hal ini, frasa adjektif boleh terdiri daripada satu kata adjektif atau beberapa kata yang mengandungi kata adjektif dengan kata bantu dan penguat sama ada dihadapan atau di belakangnya. Hal yang demikian bersesuaian dengan fungsi kata bantu dan penguat sebagai binaan dan unsur pengisian dalam frasa adjektif.

Contoh :

(1) . Wak Samad sudah terlalu tua

Dalam ayat (1) [Wak Samad] merupakan subjek frasa nama yang diikuti oleh predikat frasa adjektif.

Dalam binaan predikat, [sudah + terlalu + tua] merupakan predikat yang terbina daripada unsur-unsur berikut :

[kata bantu + penguat + kata adjektif]

Unsur pengisi dalam frasa adjektif juga dapat dilihat dalam contoh-contoh di bawah: 

Dalam contoh-contoh di atas, kata bantu boleh hadir bersama-sama penguat hadapan mendahului kata adjektif. Namun, penguat juga boleh hadir sama ada di belakang atau di belakang kata adjektif. Bentuk sedemikian boleh berubah-ubah berdasarkan rumus tatabahasa dan pola dalam ayat berkaitan.

a) Binaan Kata Adjektif Satu Perkataan

Binaan jenis ini merupakan asas kepada pembentukan frasa adjektif yang menggunakan satu kata adjektif dalam ayat.

Contoh:

• Salim sangat rajin.
• Guru pelatih itu cergas
• Dia kelihatan ceria.
• Penglihatannya kabur.
• Tanamannya subur. 

b) Binaan Kata Adjektif Dua Perkataan

Binaan dua perkataan adjektif merupakan asas kepada pembentukan frasa adjektif yang menggunakan dua kata adjektif dalam ayat

Pola binaannya boleh terdiri daripada yang berikut:

(i) kata adjektif + kata adjektif (unsur keserasian makna)

contoh :

·         letih lesu

·         cantik molek

·         lemak manis

·         penat lelah

(i) kata adjektif + kata adjektif (makna berlawanan)

contoh:

·         jatuh bangun

·         hidup mati

·         baik buruk

·         susah senang

·         pahit maung  

2) Penguat

Kata penguat boleh hadir dalam frasa adjektif berdasarkan jenis-jenisnya. Terdapat tiga jenis penguat:

(i) Penguat hadapan

(ii) Penguat belakang

(iii) Penguat bebas

i) Penguat Hadapan

Penguat hadapan merupakan kata yang terletak di hadapan kata adjektif.

Penguat hadapan terdiri daripada kata terlalu dan paling.

Contoh:

• Rumahnya terlalu besar.
• Lukisan itu paling cantik.

ii) Penguat Belakang

Penguat belakang pula merupakan kata yang terletak di belakang kata adjektif seperti sekali, benar, nian

• Pakaian puteri itu cantik sekali.
• Kereta lembu itu lambat benar.
• Taman Bunga di istana itu indah nian.

iii) Penguat Bebas

Penguat bebas ialah perkataan yang kedudukannya bebas, iaitu boleh hadir di hadapan atau di belakang kata adjektif. Contoh: amat dan sungguh.

• Kubah masjid itu amat besar.
• Gerakan dan gaya pesilat Malaysia tangkas sungguh.

Unsur penguat yang hadir berderetan sebelum kata adjektif juga wujud dalam binaan frasa adjektif. Contoh : sungguh amat, terlalu amat, seperti dalam ayat-ayat berikut:

• Percakapan orang tua itu sungguh amat kasar .
• Perangai anaknya terlalu amat sopan. 

Kata Bantu Dalam Frasa Adjektif

Kata bantu merupakan unsur yang boleh hadir dalam frasa adjektif. Ada kata bantu tertentu yang boleh hadir sebelum atau sesudah penguat. Frasa adjektif jelasnya boleh disertai oleh kata bantu sudah, belum, masih, harus berdasarkan kesesuaian konteks ayat.

Contoh:

• Anaknya sudah besar.
• Sayur-sayuran dikebun itu masih belum subur.
• Pekerja yang berkualiti harus cekap.

Terdapat juga kata bantu yang boleh hadir sebelum atau selepas penguat, misalnya: masih amat jauh, belum terlalu lewat, belum sangat cekap, sungguh masih muda, sungguh telah pandai

Contoh:

• Kedudukan khemah itu masih amat jauh.
• Kehadiran pelajar itu belum terlalu lewat.
• Pekerja baru itu belum sangat cekap.
• Anak sulungnya itu sungguh masih muda.
• Pelajar kelas peralihan itu sungguh telah pandai.